Çalışma İzni Konusunda Farkındalığı Arttırma ve Koruma Hizmetiyle Sığınmacıları Güçlendirme Projesi

Bursa, Ankara, İstanbul, Mersin, Şanlıurfa, Batman, İzmir, Hatay, Gaziantep, Konya, Kayseri, Adana, Kocaeli

Günümüzde pek çok mülteci, haklarından yararlanma ve basit ihtiyaçlarını karşılama konusunda zorluklarla karşılaşmaya devam ediyor. Son dönemlerde, batı şehirlerindeki ihtiyaç artarken, sınır bölgesindeki şehirlerdeki ihtiyaçlar da hayati bir konuma gelmiş durumda. Bu nedenle, IMPR Humanitarian, 2016 yılının Ocak ayından bu yana Bursa, Ankara, Mersin, Şanlıurfa, Batman ve İstanbul’da koruma/himaye programları yürütüyor. 2016 yılının Eylül ayı itibariyle de İzmir, Hatay, Gaziantep, Konya, Kayseri, Adana, Kocaeli şehirlerinde mültecilerin yaşam koşullarını ve durumları ihtiyaçlarına pozitif etki bırakabilmek için yeni koruma/himaye ofislerinde operasyona başladı.

Mobil Koruma/Himaye Birimi

IMPR Humanitarian’ın 13 ilde yürüttüğü Koruma/Himaye ekiplerine ek olarak  Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde mobil koruma takımların kurulmuş, bu takımlar aracılığıyla koruma/himaye müdahalelerinin izlenip gözlemlenmesi, Suriyeli mültecilerin durumunun, çalışma ve yaşam koşullarının analiz edilip raporlanması sağlanmaktadır

Mobil Koruma/Himaye Birimlerinin Amaçları

• İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerindeki Suriyeli mültecilerin yaşadığı bölgelerin ziyaret edilerek mevcut durumun gözlemlenmesi, analiz edilmesi ve raporlanması.
• Bilgi dağıtımı yapmak, ev sahibi ülkedeki yükümlülükleri, çalışma izinleri ve yasal hakları hakkında ilgili kişilere farkındalık artırıcı oturumlar düzenlemek.

Sosyal Hizmet Merkezi Programı

Projenin diğer bir bileşeni olarak Uluslararası Ortadoğu Barış Araştırmaları Merkezi (IMPR), T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sosyal hizmet merkezlerindeki teknik ve hizmet kapasitesini iyileştirmektedir. Proje, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sosyal hizmet merkezlerinde Suriyeli mültecilere etkili ve verimli yasal sosyal hizmetlerin sağlanmasının kapasitesini artırmayı hedeflemektedir. IMPR, 5 aylık süre içerisinde toplamda 5 şehirde (Ankara, İstanbul, Bursa, Mersin ve Şanlıurfa) 10 farklı sosyal hizmet merkezinde operasyona başlayıp bu merkezleri T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na devrederek, her şehirden ortalama 300 bireyin bu hizmetlerden faydalanmasını amaçlamaktadır. Aynı şekilde, IMPR, sosyal hizmet merkezinin yetkililerine, bireylerin kimlik tespiti, özel ihtiyaç, mülteci koruma programı (Toplum Cinsiyete Dayalı Şiddete karşı önlem ve çocuk himayesinde temel konseptler), psikososyal aktiviteler, dış aktivite, ihtiyaç tespiti, vaka yönetimi ve izleme ve değerlendirme gibi koruma/himaye çalışmaları hakkında eğitim ve rehberlik hizmeti vermektedir.

Buna ek olarak, IMPR, eğitim almış çevirmen ve kolaylaştırıcıları belirlenen sosyal hizmet merkezlerinde görevlendirerek sosyal hizmet merkezleri yetkilileri ve Suriyeli mülteciler arasındaki dil engelini azaltıp, iletişimi güçlendirmektedir.

Son olarak, IMPR ve sosyal hizmet merkezlerinin temel amacı, çocuklar, gençler, kadınlar, erkekler, yaşlılar ve engelli bireyler için önleyici, destekleyici ve koruyucu sosyal hizmetlerin doğru bir şekilde bahsedilen gruplara ulaşmasını garantiye almaktır. Sosyal hizmet merkezleri, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, yerel otoriteler, konuyla ilgili diğer hükümet organları, üniversiteler, gönüllüler ve STK’lar ile sıkı bir işbirliği içerisindedir.

Çekirdek Yardım Malzemelerinin Dağıtımı Programı

Projenin bir diğer bileşeni olarak çekirdek yardım malzemeleri (hijyen ve kışlık kitleri), Ankara, Bursa ve İstanbul’da bölgedeki belediyeler ile koordinasyon içerisinde dağıtılmaktadır. Temmuz-Aralık 2016 arasında gerçekleşecek projede, belirlenen şehirlerin her birine dağıtılacak 75.000 adet hijyen kiti ile belirlenen en korumasız Suriyeli bireylerin temizlik ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri amaçlanmaktadır.

Yetkinlik Programı

IMPR’ın yürüttüğü yetkinlik programı daha önce bahsi geçen şehirlerde, gelir elde etme ve yaşam becerileri aktiviteleri aracılığıyla, Suriyeli mültecilerin savunma mekanizmalarının geliştirilmesini amaçlamaktadır. İyi bilindiği üzere Suriyeli mülteciler, 2012 yılından beri devam etmekte olan karışıklık yüzünden ülkelerini terketmektedir. Milyonlarca insan komşu ülkelere kaçarak, aileleri için barınma ve iyi bir gelecek arayışındadır.

Bu sebeple, yaşamlarındaki değişim ve zorlukların üzerinden gelebilmelerini sağlamak amacıyla bahsi geçen kişilerin savunma mekanizmalarının geliştirilme zorunluluğu oldukça önemlidir. Bu aktiviteler, katılım gösteren her bir faydalanıcıyı güçlendirerek Suriyeli topluluğun içerisinde yeni perspektiflerin inşasını sağlayacaktır. Böylece, düzenlenecek gelir elde etme ve yaşam becerileri aktiviteleri ile faydalanıcılar, bireysel ve kişilerarası yetenek gelişimi kazanarak proje sonunda kendi kendine yetebilme ve özgüven konusunda gelişim gösterecektir. Projenin yetkinlik bileşeni kapsamında yapılan faaliyetler şunlardır;

• Şanlıurfa/Harran’da gastronomi merkezinin kurulması ve aşçılık eğitimleri aracılığıyla kadınların iş istihdamının sağlanması

• Gaziantep’te bulunan mültecilere ait işletmeler için iş destek, rehberlik ve mesleki eğitim programlarının uygulanması: Suriyeli girişimciler için yetkinlik programı bilgi dağıtımı sağlamak amacıyla bir bilgi merkezi kurmak. Bu merkez aracılığıyla Suriyeli iş insanlarına Türkçe dil kursu eğitimi vermek, yiyecek içecek şirketleri için gıda güvenliği eğitimleri vermek ve Gaziantep Ticaret Odası desteğiyle, Gaziantep’te verilecek ayakkabı tasarımı mesleki eğitim kursları gerçekleştirmek:

• Ankara, Bursa ve Şanlıurfa’da, otomotiv sektörü temsilcileri ve İŞKUR ile işbirliği içerisinde, bahsedilen otomotiv endüstrisi sektörü için Suriyeli mültecilerin istihdamının artırılması ve oto tamiri sektörü için mesleki eğitim kurslarının gerçekleştirilmesi

• Ankara’da bulunan IMPR Kadın Toplum Merkezleri ile işbirliği içerisinde bir kadın çalışma atölyesi kurulması ve böylece Ankara’daki mülteci kadınların gelir elde etme aktivitelerine erişimini mümkün kılmak ve buna ek olarak bir satış yeri/sergi ile kadınların ürettiği ürünlerin buralarda satılmasını sağlamak

• Proje kapsamındaki illerde yabancıların çalışma izni ile ilgili olarak çalıştaylar ve bireysel/grup rehberlik çalışmaları ile birlikte iş destek toplantılarının gerçekleştirilmesi; bu sayede geçici koruma altındaki yabancıların ve Suriyeli olmayan mültecilerin Çalışma İzni Kanunu’na uyumlu bir şekilde iş kurmalarına, ticari hayata entegre olmalarını sağlamak. Diğer yandan farkındalık arttırmaya yönelik bireysel ve grup rehberlik oturumları aracılığıyla mültecilerin iş sahasına ulaşımını sağlamak ve uluslararası organizasyonlara, sivil toplum kuruluşlarına ve konu ile ilgili otoritelere Yabancıların çalışma iznine yönelik mevzuatı tanıtmak. 

• Bursa’da var olan Belediye Kültür Merkezleri’nin desteklenmesi ve bu merkezlerde yetkinlik arttırmaya yönelik mesleki eğitim kurslarının uygulanması

• Projenin uygulandığı bölgelerde çalışma izni ofislerinin sayısının arttırılarak Suriyeli bireylere ve iş verenlere yönelik farkındalık oturumlarının gerçekleştirilmesi ve iş yeri kurulumu ile ilgili konularda danışmanlık hizmetlerinin sağlanması

• Suriyelilerin özel sektörde karşılaştıkları problemlerle ilgili olarak odak gruplar ve birebir görüşmeler aracılığıyla karşılaştırmalı araştırmalr ve analizler yapmak ve bu çalışmalar aracılığıyla Suriyeli özel şirketlerin Türk özel sektöründe karşılaştıkları zorlukları anlamak ve Suriyelilerin çalıştığı ekonomik sektörleri gözlemlemek